14 czerwca 2021

Trasa piesza – Szlak Trzech Schronisk

Napisany przez Wiktor Potok w Aktywnie latem / Actively in summer, Czwarte wydanie, IV wydanie, Trasy piesze

Propozycja szlaku: © Wiktor Potok

Fot. © Konrad Rogoziński, Wojciech J. Gubała, Łukasz Świętach

Szlak Trzech Schronisk

Trasa piesza

Region: Beskid Sądecki, Pasmo Jaworzyny

Charakter trasy: W jedną stronę

Czas przejścia: 9:15 h

Długość trasy: 29 km

Suma podejść / zejść: 1205 m / 1400 m

Trudność trasy: Średnio trudna

Szlaki: Zielony, czerwony

Dlaczego warto wybrać się tą trasą?

Pokonasz najlepszy widokowo odcinek Pasma Jaworzyny

Zjesz wyborne dania regionalne
w wybranym schronisku na trasie

Możesz zaplanować tę trasę używając dobrze zorganizowanej sieci komunikacji publicznej

Złockie

Wieś położona na południowym grzbiecie odchodzącym od Jaworzyny Krynickiej. Według miejscowej legendy we wsi niegdyś wydobywano złoto, a teorię tę mają potwierdzać notatki Jana Długosza. Dziś znana jest głównie dzięki ośrodkom sanatoryjnym i domom wczasowym (m.in. Geovita, Kolejarz). W Złockiem znajduje się piękna drewniana cerkiew z 1872 r. Wzniesiona na planie krzyża, o konstrukcji zrębowej. Dach pokryty jest blachą. Uwagę przyciągają też rozłożyste lipy przy świątyni. W górnej części wsi znajduje się ewenement geologiczny – mofety. To miejsca suchych ekshalacji dwutlenku węgla pochodzące z wnętrza ziemi. Odkryte oficjalnie w 1938 roku stały się pomnikiem przyrody nieożywionej. Z czasem zostały udostępnione turystom.

Jaworzyna Krynicka

Na Jaworzynie Krynickiej mieści się jeden z największych ośrodków narciarskich w Beskidach. Na szczyt można wyjechać koleją gondolową, która pokonuje dystans 2211 m. Kolej zimą obsługuje narciarzy, zaś latem – turystów pieszych i rowerzystów. Dla tych ostatnich przygotowano specjalne trasy zjazdowe. Dla wszystkich natomiast na szczycie dostępne jest kilka restauracji, które oferują zarówno smakowite dania, jaki i leniwy relaks na leżakach przed dalszą wędrówką.

Ciekawostka przyrodnicza

Z Beskidu Sądeckiego widać trzy najwyższe szczyty (Gerlach, Łomnica i Lodowy Szczyt – leżące na terenie Tatr) Europy Środkowo wschodniej, które jako jedyne góry w Europie, zaraz po Alpach posiadają unikalny alpejski charakter. Co warto dodać znajdują się one na terenie Karpat, które stanowią potężny łańcuch górski położony na terytorium 8 państw o długości 1500 km i powierzchni aż 190 tys. km2. Długość Tatr to zaledwie 57 km, lecz ich wyjątkowe ukształtowanie, bogactwo flory i fauny, a także piękne widoki, sprawiają, że z roku na rok góry te są coraz chętniej odwiedzane przez turystów z całego świata.

Schronisko PTTK na Jaworzynie Krynickiej im. Józefa Piłsudskiego

Położone na wysokości ok. 1050 m n.p.m. na północno-wschodnim zboczu Jaworzyny Krynickiej. Pierwsze schronisko pod szczytem powstało już w 1934 r. Gościli w nim m.in. księżna holenderska Juliana i Jan Kiepura. Niestety, w czasie wojny zostało spalone przez Niemców. Po wojnie wybudowano tu schron „Sarenka”, który służył turystom do lat 60. XX w. W latach 1960-1967 schronisko odbudowano, a ostateczny kształt zyskało w 1997 r.

Obecnie dysponuje ponad 40 miejscami noclegowymi oraz dużą jadalnią. Mieści się w nim również muzeum turystyki górskiej PTTK. Ze schroniska rozpościera się przepiękna panorama na Beskid Niski wraz z Busovem, jego najwyższym szczytem, znajdującym się już po słowackiej stronie. Wyjątkowo malownicze są oglądane z okien schroniska wschody słońca.

Runek (1080 m n.p.m.)

Zwornikowy szczyt, z którego na południowy zachód odchodzi najdłuższy boczny grzbiet Pasma Jaworzyny, a który przez Jaworzynkę i Pustą Wielką opada do doliny Popradu w rejonie Żegiestowa. Do niedawna Runek był całkowicie zalesiony, jednak w ostatnich latach część lasu została wycięta, dzięki czemu odsłonił się rozległy widok na okoliczne pasma górskie i na Tatry.

Nieopodal szczytu do 1934 r. funkcjonował schron turystyczny „Zochna”. Niestety, przez nieostrożność robotników budujących schronisko na Jaworzynie Krynickiej budynek całkowicie spłonął i nigdy nie został odbudowany.

Schronisko PTTK na Hali Łabowskiej im. Władysława Stendery

Schronisko położone na wysokości 1061 m n.p.m. na dawnej hali pasterskiej. Przed wojną na Hali Łabowskiej znajdował się domek myśliwski dawnego właściciela – hrabiego Adama Stadnickiego. Spalili go partyzanci podczas II wojny światowej, gdyż z domku tego korzystali niemieccy żołnierze. Od 1953 r. uruchomiono tu schron turystyczny, do którego w kolejnych latach dobudowywano kolejne pomieszczenia. Liczne dobudowy wpłynęły na niespójność architektoniczną budynku, więc w latach 70. XX w. nastąpiła jego przebudowa według projektu architekta mgr inż. Władysława Pawlicy. Obecnie schronisko dysponuje 60 miejscami noclegowymi i jest bardzo przyjazne turystom. Otwartość gospodarzy umożliwia organizację wielu zlotów turystycznych, m.in. zlot miłośników Głównego Szlaku Beskidzkiego czy Turystyczny Zlot im. mjra Juliana Zubka „Tatara”, znanego dowódcy AK działającego na tym terenie.

Wierch nad Kamieniem (1084 m n.p.m.)

Hala Pisana

Hala położona na wysokości 1044 m n.p.m. Doskonałe miejsce widokowe. Nieopodal szczytu, w miejscu śmierci żołnierza AK, Adama Kondolewicza, ps. „Błysk”, stoi dziś pomnik.

Jaworzyna Kokuszczańska

Swoją nazwę zawdzięcza hali pasterskiej Jaworzyna, na której dawniej były duże łąki, pastwiska oraz pola uprawne, a także wsi Kokuszka nad którą się wznosi. Na szczycie znajduje się kamienna kapliczka, krzyż i niewielki murowany ołtarz. W okolicach hali znajduje się niewielka jaskinia typu osuwiskowego “Jaskinia w Urwisku”

Schronisko Cyrla

Prywatne schronisko położone niedaleko Makowicy na wysokości 844 m n.p.m. Przebudowane z byłego budynku gospodarczego. Oficjalnie otwarte w 2001 r. Posiada 35 miejsc noclegowych oraz pole namiotowe. Miejsce szczególnie popularne wśród mieszkańców z Nowego Sącza i okolic. Dobrze oznaczone dojście do schroniska, piękne panoramy na trasie i wspaniała kuchnia sprawiają, że miejsce to nieustannie tętni turystycznym życiem.

Rytro

Malownicza wieś gminna położona w Dolinie Popradu. W jej skład wchodzą sołectwa: Roztoka Ryterska, Obłazy Ryterskie, Sucha Struga i Życzanów. Rytro znane jest głównie z ruin średniowiecznego zamku z przełomu XIII i XIV wieku, elektrowni wiatrowej i książki Marii Kownackiej „Rogaś z doliny Roztoki”. W okresie letnim funkcjonuje tutaj Park Linowy ABlandia składający się z lin, platform czy drabinek rozpiętych na różnych wysokościach między drzewami. Do wyboru mamy kilka tras, o zróżnicowanym stopniu trudności, a więc jest to miejsce skierowane zarówno dla dzieci jak i dorosłych. Gminny Park Ekologiczny – niedaleko parku linowego ABlandia znajduje się miejsce z wyjątkowymi stanowiskami flory i fauny która jest charakterystyczna dla terenów podmokłych w górach. Dla turystów wyznaczono tutaj specjalną ścieżkę przyrodniczą wraz z czterema przystankami na których postawiono tablice informacyjne.