Jedną z podstawowych ról, jakie pełni sauna, to głęboki relaks dla ciała i umysłu. Cisza, ciepło, odgłos i zapach palonego w piecu drewna, przygaszone światła, kolory czy stosowane aromaty to jedne z wielu czynników, jakie dają nam poczucie odprężenia i odpuszczenia napięć ze strony układu nerwowego. Większość ośrodków oferujących seanse saunowe, oprócz samych saun, posiadają wspaniałe infrastruktury, wewnątrz których znajdują się podgrzewane ławki do wypoczywania, piękne zielone lub zimowe tarasy czy specjalne wyodrębnione pokoje z fontannami i leżakami dla pogłębienia naszego błogostanu.

Bardzo ważną i cały czas poddawaną badaniom rolą czasu spędzanego wewnątrz saun jest aspekt zdrowotny, w tym regeneracyjny. Według źródeł naukowych dzięki nim poprawiamy nasz układ odpornościowy, krążeniowo-oddechowy, metabolizm i detoksyfikujemy nasze ciało, a także usprawniamy funkcjonowanie naszej skóry. Wyniki badań Uni-Med w Insbruku czy Uniwersytetu Finlandii Wschodniej pokazują znaczący wpływ poprawnego saunowania na zapobieganie takim chorobom jak demencja, zawał i udar, astma. O aspekcie zdrowia psychicznego dzięki redukcji napięć i stresów już nie wspominając.

W sporcie sauny stosowane są dla regeneracji lub wsparcia procesów zachodzących w organizmie podczas intensywnego wysiłku lub w okresie roztrenowania. Oprócz wspomnianych wyżej fizycznych i psychicznych zalet sauny mamy tutaj także przyspieszenie wydalania niekorzystnych produktów przemiany materii, rozluźnianie nadmiernie spiętych treningiem mięśni a poprzez stan hipotermii (podwyższonej temperatury), pomoc w gojeniu drobnych urazów.

Trzecią w tym artykule funkcją, jaką mogą dla nas pełnić sauny, a jakiej można by poświęcić kolejne kilka stron, jest rozrywka. W ostatnich latach w Polsce i na świecie bardzo popularnym stał się zawód Sauna Mistrza (oficjalnie jednak niestety jeszcze nieznajdujący się na liście zawodów). Rolą takiej osoby jest przygotowanie ceremonii saunowych, podczas których w zależności od ich rodzaju wykonuje on konkretne czynności czy używa określonych pomocy. Czas takiego specjalnego seansu może być przygotowany pod wybraną muzykę (relaksacyjną lub rozrywkową), techniki rozmachiwania powietrza (tak zwanego naparzania, Auffguss) przy użyciu np. ręczników, wachlarzy czy flag, służących lepszemu rozprowadzaniu ciepła i zapachów wśród uczestników. Ponadto podczas takiej sesji stosowane mogą być olejki eteryczne, zioła, naturalne kosmetyki, witki, a nawet niekiedy instrumenty jak misy tybetańskie. Osoba Sauna Mistrza może być przepasana chustą lub przebrana w strój pasujący do samego przedstawienia. Albowiem oprócz poznanych nam już korzyści z saunowania możemy też nieźle się w niej pobawić, podziwiać najbardziej wyszukane techniki „machania” albo wczuć się w przedstawioną, porywającą historię.